2022 – najlepsze gatunkowo produkcje roku

2022 – najlepsze gatunkowo produkcje roku

04/01/2023 Blog 0

Dla kinomanów, którzy oglądają jak ja gram w gry - strategie i wyścigi mogą być najlepszymi pozycjami w danym roku, ale i tak ich nie ruszę. Albo ruszę i odpadnę. W każdym razie - jeśli nie chcecie oglądać najlepszych filmów roku, bo są to głównie pozycje artystyczne, poważne lub psychologiczne (no co ja poradzę...), wtedy służę wam tym zestawieniem.

Dzięki niemu mogę też wyróżnić tytuły, które normalnie byłyby bardzo daleko z tyłu, a im też należy się miłość. Np. najlepsza komedia romantyczna roku…

Wybór czysto subiektywny, ilość podgatunków również, niektóre kategorie sobie wymyśliłem. Jak macie jakieś pytania lub propozycję to śmiało. I tak, seriale oraz filmy są u mnie równe.

I widziałem dopiero 460 filmów z 2022 roku. Jak resztę obejrzę, to zaktualizuję listę.

FANTASY - The Legend of Vox Machina

Produkcja oparta o sesję gry RPG – takiej klasycznej, papierowej. Fantasy pełne przekleństw i seksualności – teoretycznie bez klasycznego lukrowania, czyli zakładania, że mężna drużyna pełna szlachetnych wojów przetrwa każde wyzwanie. Nie, tacy ludzie giną jako pierwsi. Zostają tylko awanturnicy za dychę, ratujący księżniczkę dla pieniędzy zamiast chwały, ale oni też mają gwarancję nieśmiertelności, a potem będą ratować świat dla ratowania, więc na jedno wychodzi. Ważne, że tworzą dobrą paczkę i szybko poczułem sympatię do nich. Lubię tych bohaterów. Lubię przemoc. I lubię scenę z otwieraniem drzwi z szóstego odcinka, które za cholerę nie chcą się otworzyć.

ANIMACJA - DOM

Tak, ja wiem, „Pinokio” Del Torro mnie też zachwyca… Ale zobaczcie dom. I jak w środkowej części zaczęli tańczyć… Tańczyć… Tańczyć…

SCIENCE-FICTION/SPACE-OPERA - The Orville

Poważniejsze tematy, więcej trudnych dylematów moralnych oraz szczytową eksploatację motywów fantastycznych do opowiedzenia o ludzkich rzeczach. Teraz twórcy tak komfortowo czują się w obszarze dorosłej space-opery, że zaczynają sezon od odcinka, w którym jedna z postaci dokonuje samobójstwa. W większości odcinków bohaterowie stają przed takimi decyzjami, że prawdopodobnie większość widzów będzie szczęśliwa, iż ogląda wszystko z boku i sama nie musi udzielać odpowiedzi – a mówimy zarówno o sytuacjach osobistych, jak i na scenie politycznej, międzyplanetarnej. Takiej właśnie space-opery potrzebuję.

COMING OF AGE - Dziewczyny ("Girl Picture")

Dziewczyny uczą się, pracują, tańczą i poznają życie. Na ekranie widzimy szereg tematów istotnych dla młodzieży i młodych dorosłych: zaangażowanie się w długoterminowy cel, relacje z rodzicami, z rówieśnikami, poważne traktowanie codzienności i drobnych rzeczy. Film zrywa z romantyczną „miłością od pierwszego wejrzenia”, bezbłędnością albo spadającą z nieba wiedzą o tym, co robić w łóżku. To wszystko jest w tym filmie częścią życia, poznawania go. Ten film ma potencjał nauczyć wiele młode pokolenie, ale przede wszystkim mogą zobaczyć w nim siebie takimi, jakimi są. I dostrzec to o wiele wcześniej, niż większość to czyni.

TEEN-MOVIE - Apokawixa

Nastolatowie w tym filmie mogą być nastolatkami: iść na imprezę, wkurzyć gangsterów, skakać z dachu do basenu i po prostu beztrosko się bawić na sekundy przed katastrofą. Nic lepszego nie definiuje nastoletności w tym roku jak Żuławski gromadzący bandę młodych aktorów, z których wyciska wspaniały potencjał na więcej.

QUEER CINEMA - Harley Quinn

Harley i Piosen Ivy są tutaj parą. Jest seks, miłość, romans… I cała masa innych, dojrzałych rzeczy. Jak choćby wpływ czasu na związek, zmianę ludzi: czy wtedy należy się dostosować, samemu też się zmienić albo przestać kochać? W tej wersji komiksowego Gotham wszyscy przechodzą przemianę, nawet Joker jest obecnie po dobrej stronie. Dobrze zobaczyć opowieść o miłości, która ma już trochę czasu. I musi stawić czoła nowym problemom.

MUSICAL - Spirited

Ciężka decyzja, tutaj jest bezpośrednie starcie „Matyldy” i „Świątecznego ducha”. Najlepsza scena musicalowa to zdecydowanie „Revolting Children” z tego pierwszego (ten taniec na korytarzu może być nawet najlepszym ujęciem roku, plus to rock-opera o buncie!), ale patrząc na całość – wtedy chcę wyróżnić „Spirited”. Jest oryginalną produkcją, z własnymi piosenkami (które lubię w całości, nie tylko jedną czy dwie) i inscenizacyjnym rozmachem. Ma swoje problemy, jak chociażby fakt wstydzenia się byciem musicalem, ale to już inna rozmowa.

MUZYCZNY/CONCERT - South Park: The 25th Anniversary Concert

Nagle się okazało, że jest nas więcej. I razem lubimy się wygłupiać przy tym serialu, śpiewając o homoseksualnych rybach płci czarnej. Łączy nas muzyka, jak się okazuje. Nikt nie prosił, ale jednak wielu z nas tego potrzebowało. Poza tym – to najnowszy koncert jednego z najlepszych zespołów w historii, od czasu, gdy zmarła im 1/3 drużyny.

south park poster

STAND UP - Aziz Ansari: Nightclub Comedian

Pół godziny komedii. Nadal pamiętam skecz o covidzie i kolonoskopii. Na drugim miejscu „Taylor Tomlinson: Look At You” – nie znałem jej, włączyłem pod wieczór i nie mogłem przestać jej słuchać. Zabawnie gada o chorobach psychicznych oraz posiadaniu dużej twarzy. Sześć minut żartów o martwej matce to piękny moment.

WOJENNY/ANTYWOJENNY - Klondike

O panie. Żołnierze i czołgi wjeżdżają z butami i dżdżownicami na chatę zwykłym ludziom. Początek konfliktu Ukrainy z Rosją, rok 2014. Opowieść o zwolennikach separacji oraz o ludziach, którzy myślą, że mogą to po prostu przeczekać. Całość oparta na licznych wydarzeniach, które naprawdę miały miejsce, w krótkim czasie pokazujące wojnę jako nieludzkie miejsce. A rosyjskich żołnierzy jako siłę, dla której ludzkie życie nie ma żadnej wartości. Mocne kino, a w finale nawet nie wiecie, jak bardzo.

SPORT - Winning Time: The Rise of the Lakers Dynasty

Na drugim miejscu „Wschodząca gwiazda” za świetne ukazanie meczów koszykówki (ogólnie to chyba był rok tego sportu przede wszystkim), ale „Lakers pokazuje cały ten świat z każdej strony. Tutaj walka toczy się w każdym kącie, nie tylko na boisku.

HAUNTED HOUSE - Studio 666

Hej, fajnie się zwiedza to studio. I zgłębia jego tajemnice. Film jak film, ale sam pomysł i scenografia całkiem zadowalające.

JUMP SCARE - Men

Absolutne mistrzostwo świata: jump scare-y, które są ciche, szokujące, podkradają się pod odbiorcę… I działają, zalewając widza zimnym dreszczem. Lepszych „straszaków” w życiu niewidziałem. Abstrahując od całej reszty filmu – ten element został wykonany wzorowo.

men 2022

SLASHER - Candy Land

Ten film rozleniwia, naprawdę. Po tym seansie już możecie nie mieć cierpliwości dla tych wszystkich innych slasherów, gdzie morderca się pieści, a ofiara po 54 ciosach nożem wstaje i walczy mieczami spod Grunwalada. W „Candy Land zabić jest ekstremalnie łatwo, szczególnie z zaskoczenia. Trup ściele się gęsto, a morderca nawet zostaje nakryty, ale ofiarę przecież też jest zabić banalnie prosto…

DOKUMENT - The U.S. and the Holocaust

Pierwsza połowa XX wieku skupiona na USA, jej odpowiedzi na II wojnę światową oraz sytuację osób Żydowskiego pochodzenia, a także wydarzeń, które wojnę poprzedziły. Jak wtedy ludzie mówili o sobie nawzajem, za czym głosowali, jakie podejmowali działania i jak zupełnie inny świat mogli w ten sposób stworzyć. Oglądamy prawdziwe przemowy, prawdziwe artykuły z gazet, słyszymy wyniki prawdziwych głosowań. Prawidłowa odpowiedź wtedy też nie była znana, każdy miał wątpliwości, każdy miał swoją własną rację. I gdyby inna racja by zwyciężyła, to historia byłaby zupełnie inna.

KOMEDIA - The Greatest Beer Run Ever

W temacie czystej komedii żaden inny film mnie tak nie bawił. Nawet jeśli zrobił to dopiero po namyśle – ale jest to antywojenna opowieść o okresie wojny w Wietnamie, gdzie bohater tak mało wie o prawdziwym świecie, że wiedziony udzieleniem pomocy wsiada na statek, by zawieźć walczącym piwo. I serio chodzi z torbą piwa po Wietnamie, nie widząc w swoim zachowaniu niczego dziwnego. Plus Zac Effron okazuje się mieć ogromny talent do komedii – takiej, gdzie nie mają bawić gagi czy żarty słowne, ale fabuła, bohaterowie, zachowanie, rozwój akcji.

KOMEDIA ROMANTYCZNA - Wróć do mnie

On został porzucony przez partnerkę, ona przez partnera. Pracują w tym samym budynku, spotykają się i po nocy karaoke postanawiają sobie pomóc, żeby każdy wrócił do swojego wymarzonego partnera. Ten film rozumie, że ludzie się zmieniają, są skomplikowani, a cele i marzenia mogą oznaczać różne rzeczy. Ma to odzwierciedlenie w historii, która jednak kończy się tak, jak się domyślacie, ale sposób dojścia tam jest taki, że można w to wszystko uwierzyć. Sporo w tym tytule serca, a także pozwolenia, aby Charlie Day dał z siebie jak najwięcej.

TELENOWELA - Pachinko

Losy rodzin Koreańskich w XX wieku. Kilka pokoleń, sięgające czasów pierwszej wojny aż po współczesność. Ktoś jest młody i piękny, podejmuje ważne decyzje, by w następnej scenie ze swoim wnukiem cieszyć się starością – albo chociaż stawiać czoła nowemu dniu pomimo wieku emerytalnego. Płaszczyzny czasowe są luźne, a wątków i poszczególnych bohaterów jest całkiem dużo. Twórcy zrobili wiele, aby zachować przejrzystość narracji i klarowność fabularną, ale ze strony widza też jest wymagane skupienie.

NAJLEPSZA POSTAĆ - Jackson Lamb (Gary Oldman, Kulawe konie)

Gary Oldman gra szefa tytułowych Koni, który tylko chce, aby jego podwładni nic nie robili, bo wtedy przynajmniej nie trzeba po nich sprzątać. Gasi swoich podwładnych, zawsze ma pod ręką mnóstwo ubliżeń i cynizmu, pokochałem tę postać.

– Nie żyje?
– Z jego poziomem IQ nie łatwo to stwierdzić.

SATYRA - Pajama Day ("South Park" 25x1)

Genialna satyra na okres covida, którą będziemy mogli oglądać za wiele dekad i śmiać się tak samo, gdy już nawet zapomnimy o covidzie. Plus możemy wyciągnąć ważne wnioski z tego wszystkiego.

south park poster

KINO AKCJI - Reacher (S1)

Świat Jacka Reachera to świat niebezpieczny, w którym człowiek musi sam sobie poradzić przy użyciu siły fizycznej oraz broni palnej. Inteligencja pomaga – protagonista jest wyjątkowo uzdolniony, po pierdnięciu trupa jest w stanie zgadnąć, kiedy ostatni raz paliła papierosy osoba zbierająca proch do naboi, którymi zastrzelono denata – ale gdyby nie mięśnie i pistolet, to skończyłby tak, jak każda inna chuda osoba w tym uniwersum: na kolanach, błagając o egzystencję pod czyimś butem. Chcesz sprawiedliwości – musisz zdać się na siebie, a niebezpieczeństwo czyha na każdym kroku.

reacher 2022

BIOGRAFIA - Lucy and Desi

Tytułowy duet to Lucille Ball i Desi Arnaz, czyli małżeństwo w prawdziwym oraz ekranowym życiu, gdy występowali w pierwszym prawdziwym serialu telewizyjnym: I Love Lucy z 1951 roku. Jej nikt nie dawał żadnych szans i nawet nie myślał, że ma talent komediowy, tułała się po filmach klasy B. On był uchodźcą z Kuby i nadał ludziom z tych stron w popkulturze klasy. Ona była gwiazdą, on producentem. Razem stworzyli nie tylko klasykę gatunku, ale też cały system stojący za powstawaniem seriali, które oglądamy do dzisiaj.

SHORT - Wilderness

Niezwykły koniec świata. Teoretycznie widać tylko ludzi stojących na plaży, pod molo, spędzających tam czas, wypatrujących czegoś, patrzących po sobie. Ładne obrazki, ich zbiór? Tak, ale jednocześnie poczułem podczas oglądania, że tak by wyglądał ostatni dzień na Ziemi, gdyby koniec miał nadejść znad morza: stanie w rezygnacji, bez pomysłu i emocji. Nie wiem, jak to zrobili, ale np. podczas ujęcia z facetem z nogami w morzu, ja czułem, że tej wody tam nie było, gdy on zaczął tam stać, tylko ona tak powoli podchodzi… Dziwne to myśli. Oglądać najlepiej kilkukrotnie – to w końcu short.

PRZYGODOWY - The Sea Beast

Już sam plakat czy ogólne założenia fabularne przywołują na myśl „Jak wytrenować smoka”, co nie jest dalekie od prawdy, ale dopiero w połowie filmu bohaterowie zaczynają rozważać, że bestie nie muszą być takie złe, jak podejrzewaliśmy. Więcej czasu spędzamy z bohaterami, dla których polowania były sensem życia, byli bohaterami ludu, a teraz muszą zaryzykować i zmienić podstawowe rzeczy, w jakie wierzą.

HISTORYCZNY - Escape from Kabul

Ledwo rok minął od tych wydarzeń, a już czuć, że trzeba o nich przypomnieć, przywołać, zaprezentować. Kilka dni opowiedziane z każdej strony, o bólu i horrorze każdego, bez priotyzowania. To była tragedia pod każdym względem.

DIALOGI - Skrytka ("The Outfit")

Póki co jedyny tytuł w tym roku, gdzie nie czułem, że dialogi były po prostu pisane, że aktorzy po prostu nie mówili, ale ich słowa były świadomą decyzją, poezją, że faktycznie scenarzysta myślał nad tym, JAK coś powiedzieć. Inne filmy mogły mieć jedno takie zdanie, tutaj lecą tak cały czas.

WZÓR MŁODEGO FILMOWCA - Glorious

Czyli chodzi o film minimalistyczny, który pokazuje, że najważniejszy jest pomysł, nie budżet i rozmach. Tutaj mamy dwóch aktorów, z czego jeden cały czas siedzi na sedesie. Jedno miejsce akcji: łazienkę. I ogromne pobudzanie wyobraźni widza.

PAS

Czyli gatunki, których jeszcze nie mogę wyróżnić, bo nie mam kandydata. A szkoda!

HEIST FILM
Pan Wilk i spółka mógłbym umieścić, tylko w sumie kojarzę ten tytuł ze wszystkim, tylko nie napadem. Ten niby jest, ale nie zapada w pamięci.

HORROR
Taki czysty, czysty horror. Niestety, nie mam kandydata. Barbarzyńca jest zbyt zabawny, Pearl to bardziej dramat psychologiczny z zabijaniem, Glorious jest zbyt pozytywne w finale, inne filmy są zbyt słabe.

WESTERN
Miałem wyróżnić serial 1883, ale jak sięgacie po western, to chyba oczekujecie czegoś dla dorosłych, prawda? Polecanie w tym miejscu wam Nope czy Quantum Cowyboys przeze mnie byłoby żartem z was. Chcecie kowbojów na koniach, to niestety nie mam wam co polecić. Jeszcze.

ZOMBIE
Teoretycznie Apokawiksę mógłbym tu umieścić, ale tam zombie są tylko w finale filmu. Na chwilę. Pewnie jest lepszy film, tylko jeszcze nie widziałem.